BHP a choroby zawodowe – jak odzież ochronna może zmniejszyć ryzyko?
Najczęściej słychać o cywilizacyjnych, ponieważ stanowią poważny i palący problem, ale jest też inna grupa chorób, o których mówi się mniej, a niesłusznie. To choroby zawodowe.
Czym są choroby zawodowe?
Chorobami zawodowymi nazywamy wszystkie dolegliwości o krótkotrwałym lub trwałym charakterze, które powstały w wyniku działania szkodliwych czynników występujących w miejscu pracy (azbest, hałas, substancje chemiczne) lub sposobu wykonywania pracy (klęczenie). Choroby te mogą być zdiagnozowane zarówno podczas trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu (do każdej z nich przypisany jest odpowiedni okres, w którym „wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej”). W katalogu chorób zawodowych znajdziemy m.in. zatrucia, pylice, alergiczny nieżyt nosa, choroby popromienne, kontaktowe zapalenie skóry, zespół cieśni w obrębie nadgarstka).
Czy choroby zawodowe to poważny problem?
Uszczerbek na zdrowiu lub trwałe kalectwo po pierwsze odbierają komfort życia, obniżają jego jakość. Po drugie schorowany aktywny lub już w stanie spoczynku pracownik stanowi obciążenie dla społeczeństwa - koszty jego rehabilitacji, leczenia i absencji w pracy ponosimy wszyscy.
Jakiej części społeczeństwa dotykają choroby zawodowe?
Dane nie napawają optymizmem, bowiem pokazują, że liczba chorób zawodowych w ostatnich latach się podwoiła. Być może wynika to z faktu, że mamy starzejące się społeczeństwo, a być może z coraz większej świadomości zdrowotnej.
Jakie choroby zawodowe doskwierają nam najbardziej?
Struktura chorób z 2023 roku pokazuje, że u największej ilości osób, bo 47,9%, stwierdzono choroby zakaźne, pasożytnicze lub ich następstwa. Na drugim miejscu znalazły się pylice płuc (19,3%), na kolejnym przewlekłe choroby narządu głosu (11,8%), za nimi przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego (9,1%), przewlekłe choroby układu ruchu (4,5%), ubytek słuchu (2,4%) i nowotwory złośliwe (2%).
W jakich zawodach stwierdzane są choroby zawodowe?
Największy odsetek należy do specjalistów, w szczególności tych od zdrowia, a także od nauczania i wychowania. Na podium znajdują się także robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy, a ostatnie miejsce należy do operatorów i monterów maszyn i urządzeń. Najmniej chorób zawodowych notowanych jest w grupie pracowników biurowych.
Czy choroby zawodowej można uniknąć?
Oczywiście, że można. Po to są wprowadzone szkolenia wstępne i okresowe, po to są instruktaże stanowiskowe, by pracownika zapoznać m.in. z czynnikami, które zagrażają jego zdrowiu (czasem i życiu), przekazać, w jaki sposób może on negatywny wpływ zminimalizować. Po to pracownicy są zapoznawani z wewnętrznymi regulaminami i przepisami, po to wyposażani są w odpowiednią odzież ochronną, by pracować w bezpiecznych i higienicznych warunkach pracy.
W jaki sposób odzież ochronna może zmniejszyć ryzyko zachorowania na chorobę zawodową?
Odzież ochronna może stanowić skuteczną barierę dla działania czynników szkodliwych pod warunkiem, że jest właściwie dobrana. Jeśli ktoś pracuje w zapylonym środowisku i zakłada podczas wykonywania czynności służbowych maskę, ale posiada ona filtry wyłapujące jedynie cząstki o większej średnicy, to nie ma opcji - mniejsze się do dróg oddechowych przedostaną i narobią kłopotów. Tak samo jest z odzieżą, która ma stanowić zabezpieczenie przed działaniem substancji chemicznych - nie każda odzież będzie chroniła przed działaniem kwasu. Podczas wyboru odzieży, właśnie rodzaj i stopień ochrony, zgodność z normami, posiadane certyfikaty, jakość wykonania powinna być kluczowym kryterium. Trzeba pamiętać o tym, że wybór odzieży ochronnej jest duży, ale nie każda będzie odpowiednia, a próba zaoszczędzenia, czyli kupię odzież z ochroną przed wszystkim, bo jest tańsza zamiast tylko przed np. działaniem zasad, może przynieść efekt odwrotny.
Póki jesteśmy młodzi, nic nie boli, nic nie strzyka, trochę z przymrużeniem oka podchodzimy do spraw bezpieczeństwa - spodni z wszytymi ochraniaczami na kolana, okularów ochronnych, fartuchów spawacza i innych elementów odzieży ochronnej, i innych akcesoriów. No, w końcu, co może się stać od klękania? Może - po latach kontaktu stawu z twardym podłożem pojawia się zwyrodnienie objawiające się bólem, sztywnością, obrzękiem. Przed szkoleniowcami BHP ważne zadanie i wcale nie łatwe - trafić do tych umysłów.