Ochrona pracowników na stacjach benzynowych – co jest kluczowe w BHP?

Kiedy wjeżdżamy na stację benzynową i podjeżdżamy do stanowiska tankowania, od razu w oczy rzucają się piktogramy m.in. zakazujące używania telefonów komórkowych (niektórych kierowców  to dziwi i oczywiście zakazu nie przestrzegają, ale być nie zdają sobie zupełnie sprawy, że ładunki elektrostatyczne, jakie te urządzenia wywołują mogą w połączeniu z unoszącymi się gazami spowodować pożar). Bo stacja paliw płynnych to miejsce specyficzne – tu składowane i przelewane są substancje łatwopalne tj. paliwa i oleje, tu występują wspomniane już opary (także łatwopalne), tu przemieszczają się pojazdy, które zaopatrują stację i pojazdy, które napełniają własne baki – zagrożeń występuje więc sporo (o czym dokładniej powiemy za chwilę dalej), zatem potrzebne są specjalne środki ochrony i przestrzeganie wymogów. 

O bezpieczeństwie na stacji benzynowej ogólnie

Bezpieczeństwo należy zapewnić wszystkim – tym, co przyjeżdżają na stację benzynową na chwilę (klienci) i tym, co zostają tam dłużej (pracownicy). Z tego względu np. cały teren posiada oznakowania drogowe i ostrzegawcze, budynek stacji jest usytuowany poza strefą zagrożoną wybuchem, materiały zastosowane do jego budowy charakteryzują się tym, że zapobiegają rozprzestrzenianie się ognia, przewody wlewowe wyposażone są w zamknięcia hydrauliczne, dystrybutory umieszczone są na wysepkach w taki sposób, aby były chronione przed najeżdżaniem przez pojazdy, a jednocześnie umożliwiały swobodne poruszanie się i rozmieszczenie sprzętu przeciw pożarowego. Wytycznych co do samego terenu jest dużo, dużo więcej i jest to temat „rzeka”, wdzięczny i potrzebny do omówienia, ale teraz przyjrzymy się ochronie ludzi, w szczególności pracowników, którym zagrażać może pożar, wybuch, zatrucie lub uduszenie gazami, oparzenia (tankowanie LPG) i inne następstwa kontaktu z substancjami chemicznymi, upadek przedmiotów z wysokości, upadek z wysokości (z krzesła, drabiny), poślizgnięcie, kolizje z przemieszczającymi się pojazdami i maszynami, porażenie prądem, hałas. 

Pracownik stacji benzynowej – jak go chronić? 

Na stacji paliwowej jedni obsługują klientów przy kasach, przyjmują dostawy i wykładają na półki towar, drudzy asystują przy zrzutach paliwa, kolejni są obecni przy dystrybutorach, gdzie myją szyby, zapełniają baki samochodów paliwem, jeszcze inni dbają o czystość i dobry wygląd stacji. Każdemu z nich, z racji specyfiki miejsca pracy zagrażają te same czynniki, a dodatkowo czynniki występujące w danym stanowisku pracy. Jak chronić personel stacji? Po pierwsze należy zadbać o wszystkie szkolenia  tj. szkolenia BHP, instruktaż stanowiskowy, regulaminy wewnętrzne. Każdy zatrudniony na stacji musi zdawać sobie sprawę z konsekwencji własnego postępowania oraz skutków zachowań niektórych klientów. Bardzo ważnym jest, aby umiał w odpowiednim czasie we właściwy sposób zareagować, np. wyłączyć dany obszar z użytku, gdy nagromadzą się opary paliwa, ale także podczas napadu czy kradzieży, które na szczęście rzadko mają miejsce, ale się zdarzają. Po drugie - bardzo ważna jest właściwą organizacja pracy - każdy członek personelu musi wiedzieć za co konkretnie odpowiada, jaki jest zakres jego obowiązków. Po trzecie - wszystkie instalacje i urządzenia na stacji muszą być oznakowane w sposób nie budzący wątpliwości, a poza tym muszą być one sprawne pod względem technicznym, a to oznacza regularne kontrole. Wszystkie systemy, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo przebywających na stacji ludzi m.in. elektryczny, wentylacji czy przeciwpożarowy powinny być sprawne i regularnie przeglądane, a stacja powinna zostać wyposażona we właściwy sprzęt przeciwpożarowy (koce i gaśnice) oraz apteczki ze środkami do udzielania pierwszej pomocy. Każdy z pracowników powinien zostać wyposażony w odpowiednią odzież. Na przykład pracownicy, którzy obsługują dystrybutory powinni posiadać niepodatną na elektryzację odzież letnią i zimową tj. bluza, kurtka zimowa, spodnie, czapka letnia, czapka zimowa, buty na spodach gumowych, rękawice ochronne, jeśli asystują przy tankowaniu gazem LPG, powinni posiadać indywidualne środki do ochrony twarzy i oczu tj. okulary ochronne, przyłbice. Przepisy przepisami, a doświadczenie doświadczeniem - warto jeszcze z pracownikami rozmawiać o tym, w jaki sposób sprawdzają się stosowane środki bezpieczeństwa, co można zmienić, co poprawić.

Na stacjach benzynowych bez przerwy coś się dzieje i są momenty w ciągu dnia, że i samochody ustawiają się w długie kolejki do dystrybutorów, i przyjeżdża dostawa towaru, i na to wszystko przyjeżdża cysterna z paliwem. Panuje duży ruch, pośpiech, czasem dochodzą do tego nerwy klientów, ktoś się oblał paliwem, ktoś inny wlał do baku nie taki rodzaj paliwa, ktoś inny odjechał i nie zapłacił - a w tym wszystkim tkwi pracownik stacji, który jeśli został solidnie przeszkolony, odpowiednio wyposażony i odziany jest gwarantem bezpieczeństwa. A jeśli o jego przeszkolenie niespecjalnie zadbano, nie wie sam, co dokładnie robi i po co, ubiór też ma przypadkowy, to jest kolejnym słabym ogniwem i oby to nie on stał się przyczyną katastrofy.